Günümüzde doğum kontrol yöntemleri, yalnızca gebeliği önlemek için değil, aynı zamanda adet düzeninin kontrolü, hormonal denge ve bazı jinekolojik hastalıkların tedavisinde de önemli bir yer tutar. Her kadının yaşam tarzı, sağlık durumu ve beklentisi farklı olduğundan, en uygun yöntemin seçimi mutlaka hekim tarafından kişiye özel olarak yapılmalıdır.
Adet döngüsünün takip edilmesi, bazal vücut ısısı veya servikal mukus değişikliklerine göre cinsel ilişkiden kaçınma prensibine dayanır. Düzenli döngüsü olan kadınlarda teorik olarak işe yarasa da, güvenilirliği düşük olduğu için genellikle diğer yöntemlerle desteklenmesi önerilir.
Kondom ve diyafram gibi fiziksel engel oluşturan yöntemler, spermin rahme ulaşmasını engeller. Özellikle kondom, cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı da koruma sağladığı için önemlidir.
Hormon içerikli doğum kontrol hapları, aylık enjeksiyonlar, deri bantları ve vajinal halkalar bu grupta yer alır. Yumurtlamayı baskılayarak gebeliği önlerler. Hormon içeren yöntemler, adet ağrısı veya yoğun kanama şikayetlerini de hafifletebilir. Ancak kişiye uygun doz ve içerik seçimi için mutlaka hekim kontrolü gerekir.
Yeni nesil doğum kontrol yöntemlerinden biri olan cilt altı implant, üst kolun iç kısmına yerleştirilen ince, esnek bir çubuktur. 3 yıla kadar etkili koruma sağlar. Günlük hap almayı unutan veya düzenli takip yapmak istemeyen kadınlar için ideal bir seçenektir. Hormon salınımı sabit olduğu için adet düzeni üzerinde hafif değişiklikler görülebilir, ancak oldukça güvenilir ve pratik bir yöntemdir.
Spiraller (RİA), rahim içine yerleştirilen küçük T şeklinde araçlardır.
Tüp ligasyonu (kadınlarda tüplerin bağlanması) veya vazektomi (erkeklerde sperm kanalının bağlanması), geri dönüşü olmayan kalıcı doğum kontrol yöntemleridir. Çocuk sahibi olmayı kesin olarak tamamlamış çiftlerde düşünülmelidir.
Doğru Yöntemi Seçmek Neden Önemli?
Doğum kontrol yöntemleri arasında seçim yapılırken kadının yaşı, doğurganlık planı, mevcut sağlık durumu ve yaşam tarzı dikkate alınmalıdır. Uygun yöntem, sadece koruma sağlamaz; aynı zamanda kişinin konforunu ve yaşam kalitesini de artırır.
Op. Dr. Nihan Kadanalı Mutlu
Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı olarak her kadının yaşam evresine en uygun doğum kontrol seçeneğini belirlemenize yardımcı oluyorum.
Modern tıbbın sunduğu güvenli ve uzun süreli koruma seçenekleriyle siz de bedeniniz üzerinde bilinçli bir kontrol sahibi olabilirsiniz.
Op. Dr. Nihan Kadanalı Mutlu, İstanbul Üniversitesi mezunu Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanıdır.
Tüp bebek, menopoz, doğurganlık koruma ve estetik jinekoloji alanlarında çalışmaktadır.
Kadıköy Bağdat Caddesi’ndeki kliniğinde modern ve kişiye özel yaklaşımlarla hizmet vermektedir.
